Οι κλιματικές αλλαγές είναι το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης.
Οι επιστήμονες λένε ότι η άνοδος της θερμοκρασίας θα οδηγήσει τη Γη σε απρόβλεπτες καταστάσεις.
Η ζωή στον πλανήτη οφείλεται στο φυσικό φαινόμενο του θερμοκηπίου - τη δυνατότητα της ατμόσφαιρας, δηλαδή, να συγκρατεί τη θερμότητα που είναι αναγκαία για να επιβιώνουν τα είδη.
Αυξανόμενες ποσότητες θερμότητας εγκλωβίζονται πάνω από τη Γη αντί να διαρρέουν στο διάστημα.
Είναι σαφές πως η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας δε σημαίνει απαραίτητα πιο ζεστό κλίμα για όλους, σε όλες τις περιοχές του κόσμου. Καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, μεταβάλει το κλιματικό σύστημα, συμβάλλοντας στην αύξηση εμφάνισης ακραίων και απρόβλεπτων καιρικών φαινομένων. Το αποτέλεσμα; Άλλες περιοχές θα είναι πιο ζεστές, άλλες πιο κρύες, ενώ ανάλογα θα επηρεαστούν και τα επίπεδα υγρασίας του πλανήτη –άλλοτε δημιουργώντας συνθήκες ξηρασίας, άλλοτε υπερβολικά μεγάλες ποσότητες βροχόπτωσης.
Με άλλα λόγια σήμερα αντιμετωπίζουμε και θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό αλλαγές στο κλίμα που η Γη δεν έχει αντιμετωπίσει στο παρελθόν, λέει ο Βρετανός καθηγητής Μάρτιν Πάρι.
Ο μεγαλύτερος συντελεστής του φαινομένου του θερμοκηπίου είναι το διοξείδιο του άνθρακα.
Από την Βιομηχανική Επανάσταση οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αυξήθηκαν κατά 30%.
Η άνοδος της θερμοκρασίας -στη χειρότερη περίπτωση κατά 5,5 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2100 μπορεί να μην ακούγεται πολύ μεγάλη αλλά θα πρέπει να αναλογισθούμε ότι στην εποχή των παγετώνων πριν από εκατομμύρια χρόνια η μέση θερμοκρασία του πλανήτη ήταν μόλις 4 με 5 βαθμούς χαμηλότερη.
Ακόμη και εάν μπορούσαμε σήμερα να σταματήσουμε την ατμοσφαιρική ρύπανση η υπερθέρμανση της γης θα συνεχιζόταν για δεκαετίες ή ακόμη και αιώνες λένε οι επιστήμονες.
Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες εκατοντάδες χιλιάδες είδη ζώων θα αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο εξαφάνισης μέχρι το 2050 λόγω των κλιματικών αλλαγών.
Αλλά η κλιματική αλλαγή θα έχει επίδραση και στην ανθρώπινη υγεία όπως:
α) αυξημένη θνησιμότητα λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, αλλά και συγχρόνως μειωμένη θνησιμότητα στις λιγότερες θερμές χώρες για τον ίδιο λόγο,
β) µμεγαλύτερη συχνότητα επιδημιών µμεταδοτικών ασθενειών λόγω πλημμυρών και ακραίων καιρικών φαινομένων,
γ) υπολογίσιμες επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία λόγω της µμετακίνησης πληθυσμών εξαιτίας της αύξησης της στάθμης των θαλασσών και της αυξημένης συχνότητας ακραίων καιρικών φαινομένων.
Πρέπει λοιπόν με κάποιο τρόπο να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή.
Ένας τρόπος είναι η αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δηλ μορφές εκμεταλλεύσιμης ενέργειας που προέρχονται από την Ηλιακή ενέργεια, την Αιολική, την Υδροηλεκτρική, την Γεωθερμική και την Βιομάζα.
Η αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας είναι τα φωτοβολταϊκά συστήματα, δηλ. είναι συσκευές τα λεγόμενα πάνελ που αποθηκεύουν την ηλιακή ακτινοβολία και την μετατρέπουν σε ηλεκτρική ενέργεια, βέβαια ένα μειονέκτημα των φωτοβολταϊκών συστημάτων είναι ότι δενπαράγουν ηλεκτρισμό κατά τη διάρκεια της νύχτας. Αν, κατά τη διάρκεια της ημέρας, παράγεται περισσότερος ηλεκτρισμός απ’ όσος καταναλώνεται, το περίσσευμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη φόρτιση μπαταρίας, η οποία θα μπορούσε να προσφέρει ηλεκτρική ενέργεια τη νύχτα. Η κάλυψη της στέγης ενός σπιτιού μπορεί να προσφέρει την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται ένα νοικοκυριό.
Οι άνεμοι οφείλονται στη θέρμανσης τη Γης από τον Ήλιο και στη δημιουργία ρευμάτων μεταφοράς στη γήινη ατμόσφαιρα. Η χρήση του ανέμου ως πηγής ενέργειας, δεν είναι νέα ιδέα. Τα πρώτα ιστιοφόρα κατασκευάστηκαν πριν από χιλιάδες χρόνια, οι ανεμόμυλοι που χρησιμοποιούσαν την ενέργεια του ανέμου για να αλέσουν σπόρους δημητριακών ήταν πολύ συνηθισμένοι σε πολλές περιοχές. Σήμερα, για την αξιοποίηση της κινητικής ενέργειας του ανέμου χρησιμοποιούνται ανεμογεννήτριες. Στα συστήματα αυτά, ο άνεμος περιστρέφει μια γεννήτρια, η οποία μετατρέπει την κινητική ενέργειά του σε ηλεκτρική. Ένα από τα μειονεκτήματα των ανεμογεννητριών είναι ότι κάθε μια δεν παράγει πολύ ηλεκτρισμό. Συνήθως χρειάζεται μεγάλος αριθμός τους για να υπάρχει αισθητή παραγωγή ενέργειας. Γι’ αυτό δημιουργούνται ομάδες ανεμογεννητριών, οι οποίες σχηματίζουν τα αιολικά πάρκα.
Η ενέργεια του νερού έχει χρησιμοποιηθεί επί εκατοντάδες χρόνια για τη λειτουργία μηχανών. Σήμερα, η ενέργεια αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Οι υδροηλεκτρικές μονάδες περιλαμβάνουν την κατασκευή φράγματος εγκάρσια στο ρεύμα ενός ποταμού, στο τέλος μιας κοιλάδας, για τη δημιουργία υδροταμιευτήρα. Οι μονάδες υδροηλεκτρικής ενέργειας είναι δαπανηρές και χρειάζονται πολύ χρόνο για να κατασκευαστούν. Ωστόσο, η ζωή τους διαρκεί πολλά χρόνια και μπορούν να παράγουν σημαντικά ποσά ηλεκτρικής ενέργειας. Όταν κατασκευαστούν, οι υδροηλεκτρικές μονάδες αποτελούν φθηνή και αξιόπιστη πηγή ηλεκτρισμού.
Στο υπέδαφος, οι διασπάσεις ορισμένων ραδιενεργών στοιχείων, όπως για παράδειγμα του ουρανίου, θερμαίνουν τα πετρώματα, τα οποία με τη σειρά τους θερμαίνουν το νερό που υπάρχει κοντά τους, σε ορισμένες περιοχές, ανεβαίνουν με φυσικό τρόπο στην επιφάνεια ατμός και καυτό νερό, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Τα μειονεκτήματα είναι δαπανηρή κατασκευή, κατάλληλη μόνο για ορισμένες περιοχές.
Οι απλούστερες πηγές ενέργειας βιομάζας είναι τα φυτά, τα οποία καίγονται για την παραγωγή ατμού που κινεί ατμοστροβίλους. Με μεγαλύτερη επεξεργασία παράγονται σημαντικά βιοκαυσίμα. Με την ζύμωση, μπορούμε να πάρουμε από μερικά φυτά αιθανόλη, η οποία μπορεί να αντικαταστήσει τα προϊόντα του πετρελαίου, ακόμη και για την κίνηση αεροπλάνων. Με αναερόβια ζύμωση των λυμάτων παράγεται το βιοαέριο, το οποίο μπορεί να αντικαταστήσει το φυσικό αέριο.
Κωνσταντίνος Ροδόπουλος
Πηγές:
https://el.wikipedia.org/ Ανανεώσιμες_πηγές_ενέργειας
https://www.wwf.gr
